Sterowanie wiązką w radarze odnosi się do techniki elektronicznej lub mechanicznej regulacji kierunku głównej wiązki radaru. Ta regulacja umożliwia systemowi radarowemu skierowanie wiązki światła na określone cele lub obszary zainteresowania bez konieczności fizycznej zmiany położenia całej konstrukcji anteny. W elektronicznym sterowaniu wiązką stosuje się techniki dsamplingu lub cyfrowego przetwarzania sygnału w celu kontrolowania kierunku wiązki anteny. Mechaniczne sterowanie wiązką polega na fizycznym przesuwaniu anteny w celu zmiany kierunku wiązki. Sterowanie wiązką poprawia elastyczność i szybkość reakcji radaru, umożliwiając skuteczne wykrywanie, śledzenie i obserwację celów w różnych scenariuszach operacyjnych.
Sterowanie wiązką w systemie radarowym polega na kierowaniu głównej wiązki z anteny radaru na pożądane cele lub sektory. Jest to niezbędne do optymalizacji działania radaru poprzez skupienie energii w określonych kierunkach, w których spodziewane są lub wykrywane są cele. Dzięki elektronicznej regulacji kierunku wiązki systemy radarowe mogą skanować różne kąty azymutu i elewacji, śledzić poruszające się cele i utrzymywać ciągły nadzór nad wyznaczonymi obszarami. Sterowanie wiązką zwiększa możliwości operacyjne radaru, umożliwiając mu skuteczne dostosowanie się do warunków środowiskowych i wymagań misji.
Sterowanie wiązką w systemach radarowych służy kilku celom. Przede wszystkim umożliwia antenom radarowym śledzenie poruszających się celów poprzez ciągłą regulację kierunku wiązki w celu podążania za ścieżką celu. Ułatwia również skanowanie sektorowe, podczas którego system radarowy systematycznie pokrywa określone kąty azymutu lub elewacji, aby badać otaczającą przestrzeń powietrzną lub teren. Sterowanie wiązką poprawia zdolność radaru do jednoczesnego wykrywania, identyfikowania i śledzenia wielu celów, poprawiając świadomość sytuacyjną i skuteczność operacyjną w zastosowaniach wojskowych, lotniczych, morskich i monitorujących pogodę.
Kształtowanie wiązki radarowej to technika przetwarzania sygnału stosowana w układach antenowych do elektronicznego kształtowania i kierowania wiązką radaru. Polega na dostosowaniu fazy i amplitudy sygnałów z poszczególnych elementów anteny tak, aby wytworzyć skupioną wiązkę w określonym kierunku lub w wielu kierunkach jednocześnie. Kształtowanie wiązki poprawia wydajność radaru, zwiększając wzmocnienie anteny, poprawiając odbiór sygnału i umożliwiając filtrowanie przestrzenne w celu izolowania pożądanych sygnałów przy jednoczesnej minimalizacji zakłóceń. Niezbędna jest optymalizacja zasięgu radaru, rozdzielczości i możliwości wykrywania celów w różnych warunkach operacyjnych.
Kształtowanie wiązki i sterowanie wiązką to ściśle powiązane pojęcia w technologii radarowej. Kształtowanie wiązki odnosi się do techniki przetwarzania sygnału, która elektronicznie kształtuje i kieruje wiązkę radaru poprzez regulację fazy i amplitudy sygnałów z elementów anteny. Umożliwia systemom radarowym tworzenie wiązek kierunkowych o określonych wzorach i skupieniu, poprawiając ich zdolność do wykrywania, śledzenia i komunikowania się z celami. Z drugiej strony sterowanie wiązką obejmuje zarówno elektroniczne, jak i mechaniczne metody regulacji kierunku głównej wiązki anteny radaru. Łącznie kształtowanie wiązki i sterowanie wiązką umożliwiają systemom radarowym uzyskanie precyzyjnej kontroli nad kierunkiem wiązki, obszarem pokrycia i odbiorem sygnału, optymalizując wydajność radaru w różnych środowiskach operacyjnych.