Scansnelheid in radar verwijst naar de snelheid waarmee de radarantenne of -bundel roteert of beweegt om een bepaald gebied of ruimtevolume te bestrijken tijdens scanbewerkingen. Het wordt meestal gemeten in omwentelingen per minuut (rpm) voor mechanische scansystemen of in graden per seconde voor elektronische nok- of scanarray-antennes. De scansnelheid heeft rechtstreeks invloed op hoe snel het radarsysteem informatie over doelen binnen het dekkingsgebied kan scannen en bijwerken. Een hogere scansnelheid maakt frequentere updates van doelposities en -bewegingen mogelijk, waardoor het vermogen van het radarsysteem om snel bewegende objecten zoals vliegtuigen of raketten te volgen wordt verbeterd.
Een scansnelheid, in bredere zin, verwijst naar de snelheid waarmee een sensor of scanapparaat gegevenspunten bemonstert of verzamelt binnen een bepaald tijdsbestek. In radarsystemen heeft deze term specifiek betrekking op hoe snel de radarantenne of -straal door de azimut- en/of elevatievlakken scant om informatie te verzamelen over doelen of het omringende terrein. Scansnelheid kan ook verwijzen naar de snelheid waarmee datapunten worden verworven door sensoren in andere toepassingen, zoals medische beeldvorming, omgevingsmonitoring of industriële automatisering, waarbij snelle en nauwkeurige data-acquisitie essentieel is.
Scansnelheid en bemonsteringssnelheid zijn verwante concepten, maar verschillen in hun specifieke toepassingen en betekenissen in verschillende technologiegebieden. In radarsystemen verwijst de scansnelheid primair naar de snelheid waarmee de radarantenne scant of beweegt om een gebied te bestrijken, en updates geeft over doelposities en kenmerken. De bemonsteringssnelheid verwijst daarentegen naar de frequentie waarmee digitale monsters of metingen worden genomen uit een analoog signaal in een systeem. Bij radar bepaalt de bemonsteringsfrequentie hoe vaak het ontvangen radarsignaal wordt gedigitaliseerd en verwerkt door de radarontvanger en signaalprocessor om informatie over gedetecteerde doelen te extraheren.
Meting van de scansnelheid in radarsystemen omvat het monitoren van de rotatie of beweging van de radarantenne gedurende een bepaald tijdsinterval. Voor mechanisch scannende radarsystemen wordt de scansnelheid gewoonlijk gemeten in termen van het aantal volledige rotaties per minuut (rpm) of graden per seconde (°/s) dat de antenne voltooit. Voor elektronisch scannende radarsystemen, die gebruik maken van phased array-antennes of elektronische oogarrays, wordt de scansnelheid gemeten in termen van de hoeksnelheid waarmee de straal over het gezichtsveld kan worden gericht of gescand. Radaringenieurs en -operators gebruiken gespecialiseerde instrumenten en radarcontrolesystemen om de scansnelheid nauwkeurig te meten en te kalibreren om optimale prestaties en operationele efficiëntie te garanderen.
Een scanradar is een type radarsysteem dat een antenne of scanstraal gebruikt om systematisch het omringende luchtruim of terrein te doorzoeken en te bestuderen. Het scanproces omvat het richten van de radarbundel in een gecontroleerd patroon, zoals een cirkelvormige, sector- of elektronische scan, om interessante doelen binnen het radardekkingsgebied te detecteren en te volgen. Scanradars worden gebruikt in een verscheidenheid aan toepassingen, waaronder militaire surveillance, luchtverkeersleiding, weermonitoring en omgevingsdetectie. Ze bieden cruciale informatie over de locatie, snelheid, richting en kenmerken van het doel, waardoor operators hun situatiebewustzijn kunnen behouden en weloverwogen beslissingen kunnen nemen op basis van realtime radargegevens.