INSAR veya interferometrik sentetik açıklıklı radar, Dünya yüzeyinde aynı alandan farklı zamanlarda alınan radar sinyalleri arasındaki faz farkını ölçerek çalışır. INSAR, farklı uydu geçişlerinden veya aynı geçişten ancak gecikmeli olarak biraz farklı radar anteni konumlarından elde edilen aynı alanın iki veya daha fazla radar görüntüsünü gerektirir.
INSAR, bu görüntüler arasındaki faz farkını karşılaştırarak yer çökmesi, yükselme veya jeolojik süreçler, depremler veya insan faaliyetleri nedeniyle oluşan deformasyon gibi Dünya yüzeyindeki küçük değişiklikleri tespit edebiliyor. Bu teknoloji, radar dalga boyu, uydu yörüngesi ve işleme teknikleri gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak yüzey hareketlerinin milimetreden santimetreye kadar hassas ölçümlerini sağlar.
INSAR’ın prensibi, Dünya yüzeyinden yansıyan radar dalgalarının yarattığı girişim modellerinden yararlanmayı içerir.
İki radar görüntüsü biraz farklı konumlardan alındığında, yerden yansıyan radar dalgaları biraz farklı mesafeler kat etmiş olacaktır. Bu durum, yerdeki aynı noktadan alınan radar sinyalleri arasında faz farkı oluşmasına neden olur. INSAR, bu faz farkını ölçerek ve radar sisteminin geometrisini bilerek, radar sensörü ile yer yüzeyi arasındaki mesafe değişikliklerini kesin olarak belirleyebilir.
Bu prensip, INSAR’ın geniş alanlar üzerindeki zemin deformasyonuna ilişkin son derece doğru haritalar oluşturmasına olanak tanır ve bu da onu jeolojik tehlikeleri, kentsel çöküntüleri ve altyapı istikrarını izlemek için değerli bir araç haline getirir.
INSAR’ın işlevi, zaman içinde Dünya yüzeyinde meydana gelen değişiklikleri yüksek hassasiyetle izlemek ve ölçmektir.
Jeolojik tehlike değerlendirmesi, arazi çökmesinin izlenmesi ve altyapı stabilitesinin analizi gibi çeşitli uygulamalar için hayati önem taşıyan çökme, yükselme ve yanal hareketler dahil olmak üzere zemin deformasyonu hakkında ayrıntılı bilgi sağlar. INSAR verileri araştırmacıların, mühendislerin ve politika yapıcıların yüzey hareketlerinin dinamiklerini anlamalarına, jeolojik tehlikelere açık alanları belirlemelerine ve insan faaliyetlerinin çevre üzerindeki etkisini değerlendirmelerine olanak tanır.
INSAR, sürekli mekansal izleme yetenekleri sağlayarak kentsel planlama, kaynak yönetimi ve afet hafifletme çabalarında karar verme süreçlerinin iyileştirilmesine yardımcı olur.
INSAR verilerinin doğruluğu, kullanılan radar dalga boyu, uydu yörünge özellikleri, atmosferik koşullar ve uygulanan işleme teknikleri dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. INSAR verileri, geniş alanlarda yüzey deformasyonunun ölçümünde milimetreden santimetreye kadar doğruluk elde edebilir.
Daha uzun dalga boyuna sahip radar (örneğin L bandı) gibi faktörler bitki örtüsüne ve bulutlara daha iyi nüfuz edebilir ve atmosferik bozuklukların veri doğruluğu üzerindeki etkisini azaltabilir. Diferansiyel interferometri ve kalıcı saçılma teknikleri gibi gelişmiş işleme algoritmaları, gürültüyü telafi ederek ve güvenilir deformasyon sinyallerini çıkararak INSAR ölçümlerinin doğruluğunun artırılmasına yardımcı olur.
Genel olarak, INSAR verilerinin zemin deformasyonunu izlemek ve ölçmek için son derece doğru olduğu kabul edilir ve jeolojik süreçler ve Dünya yüzeyini etkileyen antropojenik faaliyetler hakkında değerli bilgiler sağlar.